Δημοσιεύτηκε στα “ΣΙΦΝΙΑΚΑ”, την ετήσια Επετηρίδα Ιστορικής Ύλης της Σίφνου, Τόμος ΚΗ’, 2020, σελ. 119-132.

Αντώνιος Λεμπέσης του Αγγελέτου (1850-1911). Η πορεία ζωής ενός Σιφνίου δημοδιδασκάλου του 19ου αιώνα από τον Αη-Λούκα.

Αφορμή για την συγγραφή/συρραφή αυτού του μικρού ιστορικού πονήματος απετέλεσε ο εντοπισμός ενός καθ’όλα δικαιολογημένου (ελλείψει διασταυρουμένων ιστορικών αρχείων) παροράματος στο σημαντικό βιβλίο του Νικ. Γ. Προμπονά με τίτλο «Η Παιδεία στη Σίφνο», έκδοση 2009. Στο βιβλίο αυτό και πιο συγκεκριμένα στην σελίδα 235, με α/α 257 του αλφαβητικού καταλόγου των Σιφνίων Διδασκάλων, ο Αντώνιος Λεμπέσης του Αγγέλου αναφέρεται λανθασμένα ως ‘Γεώργιος του Αντωνίου’.

Έτσι, λιγότερο για την αποκατάσταση της ορθής ιστορικής μνήμης και περισσότερο για την κατάδειξη μιας διαδρομής εκπαιδευτικής προσφοράς στην ελληνική διασπορά από έναν ακόμη Σίφνιο διδάχο απεφάσισα την καταγραφή και δημοσιοποίηση των εγγράφων οικογενειακών κειμηλίων που διεσώθησαν μέσα από την επιμέλεια του μικρότερου υιού του Αλκιβιάδη (‘Σβίγγος’, 1893-1982). Η προτροπή και παρότρυνση δόθηκε από τον κ. Νικ. Προμπονά, που βέβαια δεν θα μπορούσε να μείνει μόνο σε αυτό, αλλά φρόντισε με την επιμέλεια και σοφία που τον διακρίνει να προσθέσει και σημαντικές πληροφοριακές ψηφίδες, αποτέλεσμα ειδικής προσωπικής του έρευνας για το παρόν θέμα.

Ανασυστήνοντας και παρακολουθώντας την ζωή του διδασκάλου Αντωνίου Λεμπέση του Αγγέλου με την βοήθεια μιας σειράς σπάνιων προσωπικών ντοκουμέντων της εποχής παρουσιάζεται ταυτόχρονα η περιρρέουσα ατμόσφαιρα και το κοινωνικο-οικονομικό περιβάλλον μίας Ελλάδας που έχει ήδη απελευθερωθεί από τον Οθωμανικό ζυγό και εξελίσσεται βαθμιαία από ένα προτεκτοράτο-κρατίδιο σε ένα αυτόνομο κράτος με βάση την ελληνική ομογένεια. Μια διάσπαρτη γεωγραφικά ομογένεια, που όμως έχει κοινό παρονομαστή την γλώσσα και την άμεση ανάγκη να ‘μάθει Ελληνικά γράμματα’. Σε αυτήν την προσπάθεια δεν θα μπορούσε να λείπει η Σίφνος με την μακραίωνη παράδοση στο διδασκαλικό έργο και τον πρώτο Υπουργό Παιδείας της Καποδιστριακής Ελληνικής Πολιτείας.

Η ζωή του δημοδιδάσκαλου Αντωνίου Λεμπέση ξεκινά κάποια στιγμή στα μέσα ακριβώς του 19ου αιώνα, μάλλον το 1849, στον Αρτεμώνα της Σίφνου. Πατέρας του ο Αγγελος Λεμπέσης του Αντωνίου – ή Αγγελέτος, όπως ακόμη και σε επίσημα συμβολαιογραφικά έγγραφα αναφέρεται– έμπορος και ‘κτηματικός’ (κτηματίας), που είχε γεννηθεί πριν την Επανάσταση το 1816 και μητέρα του η Καλλιόπη, το γένος Κόμη. Δεν είναι γνωστό εάν είχε άλλα αδέλφια από τους γονείς του, μάλλον όμως ήταν ο πρωτότοκος, αφού ονομάστηκε Αντώνιος.

(Σημ. Πρόσφατα στοιχεία, μέσα από την επιτόπια έρευνα του συγγραφέα κατά την διάρκεια της εργασίας ψηφιοποίησης των ιστορικών ληξιαρχικών αρχείων του Δήμου Σίφνου το θέρος του 2021, κατέδειξαν την ύπαρξη νεώτερου αδελφού, του Εμμανουήλ (Σακελλάριου) Λεμπέση (1851-1923), ιερέως στην Κόχη του Αρτεμώνος Σίφνου).

© Αλκιβ. Ν. Λεμπέσης, Ιούλ-Σεπ 2020

…. Συνέχεια της ανάγνωσης στο κατωτέρω έγγραφο 6 σελίδων σε μορφή PDF