ΤΟ ΣΚΕΠΤΙΚΟ (εν συντομία).

                Τα παιδιά της Σίφνου, όπως όλα τα Ελληνόπουλα, έχουν σχεδόν πλήρη άγνοια για την πρόσφατη νεώτερη ιστορία τους, απότοκο του τρόπου και του περιεχομένου του εκπαιδευτικού προγράμματος, το οποίο αποφεύγει να αναφερθεί σε βάθος στις ιστορικές σελίδες του 20^ου αιώνα (όπως άλλωστε κι εμείς στην εποχή μας). Επιπλέον δεν έχουν κανένα λόγο ή ερέθισμα για να ενδιαφερθούν περισσότερο για τέτοια θέματα, παρά τα όμορφα λογίδρια στο Ηρώο και την συμμετοχή τους σε παρελάσεις. Αποτέλεσμα είναι τα γεγονότα της περιόδου αυτής να μοιάζουν δυσανάλογα μακρινά, στο βαθμό που να μην προξενεί καν ερωτηματικά το γιατί μόνο στην Ελλάδα εορτάζεται η αρχή του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου ενώ στην υπόλοιπη Ευρώπη το τέλος του.

Ομως ο Β΄Παγκόσμιος Πόλεμος δεν εξαντλείται στο ΟΧΙ του Μεταξά (και ποιός το είπε) και στο Ελληνο-αλβανικό μέτωπο. Αρχικά η Ιταλική κατοχή, στην συνέχεια η Γερμανική  και παράλληλα η πανεθνική Αντίσταση ήσαν πολύ πραγματικές για όλους τους Ελληνες και έτσι δυσάρεστα την έζησαν στο ‘πετσί’ τους οι προπάτορές τους (και) στην Σίφνο (π.χ. ο Σίφνιος ποιητής Γρυπάρης πέθανε από ασιτία στην Αθήνα). Στην ελάχιστα γνωστή πραγματικότητα, η Σίφνος αριθμεί περί τα 180 θύματα της Κατοχής, κυρίως από ασιτία.

Εκτιμούμε πως μόνον μέσα από ένα ‘παιγνίδι’ με αυστηρά προσωπική εμπλοκή και που συνδυάζει την χρήση των νέων τεχνολογιών μπορούμε να πετύχουμε την ευαισθητοποίηση της νέας γενιάς και ταυτόχρονα την διατήρηση της ιστορικής μνήμης.

Τούτο γίνεται ιδιαίτερα επίκαιρο εφέτος που η επέτειος της 28^ης Οκτωβρίου 1940 συμπίπτει με τα 80 χρόνια εορτασμών ενώ οι επερχόμενες  εκδηλώσεις για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821 θα θέσουν και το συγκριτικό χρονικό πλαίσιο ιστορικότητας.

Η ΠΡΟΤΑΣΗ (εν συντομία). 

Ετσι ο Σύνδεσμος Σιφνίων συνέλαβε την ακόλουθη πρωτότυπη ιδέα και προτείνει την  διοργάνωση της εξής εκπαιδευτικής πατριωτικής δράσης σε συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς του νησιού.

Χρησιμοποιούμε σαν αφορμή την Καναδική ταινία του 1966 σχετικά με τους Εγγλέζους/Καναδούς αεροπόρους που φυγαδεύτηκαν από την Σίφνο το 1943. Το κεντρικό μήνυμα δεν θα πρέπει να είναι η συγκεκριμένη ιστορία (καθ’ όλα ενδιαφέρουσα και συγκινητική αφ’ εαυτής) αλλά η υπενθύμιση του γεγονότος πως η Σίφνος εθρήνησε 180 άτομα, θύματα της πείνας, κατά την διάρκεια της Κατοχής. Η πρωτότυπη ταινία διαρκείας 24′ ίσως είναι ήδη γνωστή σε αρκετούς από παλαιότερη δημόσια προβολή της (στα αγγλικά) ενώ υπάρχει και διαθέσιμη στο διαδίκτυο σε ανεκτή ανάλυση.

Ο Σύνδεσμος Σιφνίων ανέλαβε και ολοκλήρωσε τον υποτιτλισμό της στα Ελληνικά, κάτι που από μόνο του είναι καινούργιο, μια προσφορά του Συνδέσμου. Πέραν από το θέμα και το περιεχόμενό της, η ταινία είναι πολύ ενδιαφέρουσα και για έναν επιπλέον λόγο:  δείχνει την ζωή στην Σίφνο του 1966 και όλοι, όχι μόνο θα αναγνωρίσουν γνωστά τους πρόσωπα, αλλά και θα συνειδητοποιήσουν την απόσταση που έχει διανυθεί από τότε μέχρι την τουριστική Σίφνο του σήμερα.

Εδώ ξεκινάει το “παιχνίδι”.

Μετά από συγκεκριμένες οδηγίες που εξηγούνται στους εκπαιδευτικούς (βλ. Τεχνικό Παράρτημα) και οι οποίοι και θα επιλέξουν να το οργανώσουν στις σχολικές τάξεις, τα παιδιά καλούνται να παρακολουθήσουν την ταινία στο YouTube μέσα από την βοήθεια του κινητού τους τηλεφώνου ή του Η/Υ. Στα σημεία που αναγνωρίζουν οικεία τους πρόσωπα (γονείς/παππούδες) σταματούν την προβολή, απομονώνουν το σχετικό ‘καρέ’, σημειώνουν πάνω στην εικόνα (καρέ) ονοματεπώνυμο, ιδιότητα (π.χ. φούρναρης) και ημερομηνίες γέννησης/θανάτου του συγκεκριμένου προσώπου και την αποστέλλουν σε εμάς για να προσθέσουμε εν συνεχεία την πληροφορία πάνω στο αρχικό βίντεο δίπλα στο συγκεκριμένο πρόσωπο. Το τελευταίο αυτό στάδιο μπορεί να γίνει επίσης εθελοντικά από Σιφνιόπουλα που έχουν εξοικείωση με εργαλεία επεξεργασίας βίντεο, προσφέροντάς τους την ευκαιρία της αυτόνομης δημιουργίας.

Ολα αυτά γίνονται απλά και πανεύκολα με λογισμικό που υπάρχει σε όλα τα έξυπνα κινητά τηλέφωνα και άνευ κόστους. Η εργασία από τους συμμετέχοντες γίνεται σε ώρες εκτός σχολικού προγράμματος (ή ακόμη και σάν μέρος του μαθήματος της Πληροφορικής) ενώ οι εκπαιδευτικοί έχουν την ευκαιρία να εντοπίσουν και να ‘χτίσουν’ διαπροσωπικές σχέσεις μεταξύ των παιδιών με αφορμή το κοινό οικογενειακό παρελθόν τους όπως περιγράφεται ή ανακαλύπτεται μέσα από την ταινία.Παραιτέρω, εναπόκειται στον καθένα συμμετέχοντα  και τους εκπαιδευτικούς να το προχωρήσουν ακόμη περισσότερο εμβαθύνοντας στα ιστορικά και πατριωτικά γεγονότα της ιστορικής αυτής περιόδου.

Ετσι, το τελικό βίντεο που θα προκύψει και θα προβληθεί εν συνεχεία σε δημόσια προβολή παύει να εστιάζει μόνο στους αρχικούς πρωταγωνιστές και όλοι οι νησιώτες που εμφανίζονται σε αυτό γίνονται πλέον  ‘οι ήρωες’ της ιστορίας της ταινίας. Το όλο παιγνίδι είναι επώνυμο και μπορεί να στηθεί και μικρός διαγωνισμός πάνω σε αυτό μεταξύ των συμμετεχόντων με κάποιο βραβείο και σίγουρα εύφημες μνείες. Εκτίμηση του Συνδέσμου Σιφνίων είναι πως  θα βρεί πρόσφορο έδαφος μιας και στην ταινία παρουσιάζεται μια ολόκληρη σχολική τάξη του 1966 από το Κ.Πετάλι αλλά και πλήρη ανταπόκριση από τους ενήλικους και ηλικιωμένους στους οποίους θα προστρέξουν τα παιδιά για πληροφορίες, εμπλέκοντας με το θέμα όλο τελικά το νησί.

Η τελική επεξεργασία της ταινίας με την προσθήκη των πληροφοριών που λαμβάνονται από τους συμμετέχοντες γίνεται καθ’ ολη την διάρκεια της περιόδου που έχει οριστεί και από την ομάδα που έχει αναλάβει το δημιουργικό έργο επεξεργασίας του βίντεο. Σε περίπτωση που απαιτούνται διευκρινίσεις ή επιβεβαιώσεις, αυτές ζητούνται από τους συμμετέχοντες με ηλεκτρονική αλληλογραφία.

Είναι ιδιαίτερα πιθανό η διαδικασία εμπλουτισμού με νέες καταγραφές προσώπων να επεκταθεί χρονικά και σε βάθος χρόνου, οπότε θα πρέπει να θεωρήσουμε δεδομένο πως η εκάστοτε «νέα» ταινία που θα προκύπτει θα πρέπει να είναι διαθέσιμη στο διαδίκτυο εσαεί.

Ταυτόχρονα, πέρα από την ενεργή συμμετοχή και την συνεπακόλουθη αυτοσυνειδησία, επιτυγχάνεται και ένα εξ ίσου σημαντικό όφελος: σε μια εποχή  που η γενιά που έζησε την Κατοχή λιγοστεύει σε αριθμό με ταχύ ρυθμό, καταγράφουμε εικόνες και πρόσωπα από το πρόσφατο παρελθόν της Σίφνου, σαν μέρος της ζωντανής τεκμηρίωσης της ιστορικής μνήμης.

Πρόθεση του Συνδέσμου Σιφνίων είναι να διοργανωθεί κατά την εβδομάδα της 28ης Οκτωβρίου (ίσως και σε συνεργασία με άλλους τοπικούς φορείς) κινηματογραφική προβολή της «νέας» ταινίας που θα έχει προκύψει. Στην περίπτωση που οι υγειονομικές περιστάσεις δεν το επιτρέπουν, η όλη εκδήλωση μπορεί να γίνει διαδικτυακά.

Ο Σύνδεσμος Σιφνίων θεωρεί ότι τα προσόντα αυτής της πρότασης είναι προφανή και προσκαλεί τους εκπαιδευτικούς της Σίφνου να αφιερώσουν ενδιαφέρον και χρόνο για την υλοποίησή της. Λόγω των περιοριστικών υγειονομικών μέτρων, η δράση αυτή και τα παραδοτέα της ίσως είναι μια πολύ καλή εναλλακτική ευκαιρία σε περίπτωση που οι εφετεινοί εορτασμοί για την επέτειο της 28^ης Οκτωβριου ματαιωθούν.

Πρέπει να τονίσουμε πως  -πέραν των ανωτέρω πλεονεκτημάτων τοπικού ενδιαφέροντος – μια τέτοια πρωτοποριακή δράση μπορεί με τον κατάλληλο επικοινωνιακό τρόπο να τύχει πανελλαδικής δημοσιότητας  και να βρει αντιγραφείς σε πολλές τοπικές κοινωνίες και θεματολογία (π.χ. περιβαλλοντικά θέματα) με την Σίφνο στην πρωτοπορεία.

Το Δ.Σ του Συνδέσμου Σιφνίων