Search
Generic filters
Exact matches only
Search in title
Search in content
Search in excerpt
Filter by Custom Post Type
post
page
Downloads

  1. Home
  2. /
  3. Φιλολογικά Μελετήματα

Ένα ποίημα του Προβελέγγιου για τον Προβελέγγιο;

Το θέμα αυτό παρουσιάστηκε δημόσια την Τετάρτη 13 Νοεμβρίου 2024 στο “Σπίτι της Σίφνου” στην Αθήνα (οδ. Ιθάκης 24), ως μέρος επετειακής εκδήλωσης που διοργανώθηκε από τον Σύνδεσμο Σιφνίων και την Αδελφότητα Ψαριανών για τα 200 χρόνια από το ολοκαύτωμα των ηρωικών Ψαρών. Η σχετική ομώνυμη ομιλία είναι ανηρτημένη στο YouTube. Περισσότερες λεπτομέρειες, φωτο-ρεπορτάζ και βίντεο της εκδήλωσης στο τέλος της σελίδας.

Είχα πια ολοκληρώσει την εργασία μου με θέμα «Εξόριστος στην Σίφνο, Αναμνήσεις του Γάλλου φιλέλληνα J.P.P. Jourdain την εποχή της Εθνεγερσίας» (δημοσιεύτηκε πρόσφατα στα Πρακτικά του Δ’ Κυκλαδολογικού Συνεδρίου, Τήνος 2021, Ετ. Κυκλ. Μελετών, τόμος Α’, σ. 239-260), όταν έπεσα πάνω σε ορισμένα νέα στοιχεία.

Περισσότερα

Το θρησκευτικό αίσθημα στην ποίησή του

Δημοσιεύτηκε στις 15 Αυγούστου 2024 στο ηλεκτρ.περιοδικό literature

Μια προσφορά του φιλόξενου literature στους ευαίσθητους αναγνώστες του 15Αύγουστου: προδημοσίευση ενός ολόκληρου κεφαλαίου από το υπό έκδοση «Ενας Διάσημος Άγνωστος, Αριστομένης Προβελέγγιος» (του Αλκιβ. Ν. Λεμπέση).  

Ἡ πίστις ! θεία δύναμις, ποῦ ἐλευθερώνει
τὸ πνεῦμ’ ἀπὸ τὸν δαίμονα τῶν δισταγμῶν
καὶ γαληνεύει καὶ ἡμερώνει
τοῦ στήθους τὸν συνταραγμόν.

Πολλοί είναι αυτοί που προσπάθησαν να διερμηνεύσουν την θρησκευτικότητα στο ποιητικό και θεατρικό έργο του Αριστομένη Προβελέγγιου. Μια θρησκευτικότητα, που διαπνέει ολόκληρο το έργο του και η οποία είναι εμφανής σχεδόν σε κάθε ποίημά του, ακόμη και σε αυτά που φαινομενικά δεν δικαιολογούν μια τέτοια θεώρηση -τουλάχιστον από άποψη θεματική.

Περισσότερα

Άγνωστος “Προβελέγγιος” για την 25η Μαρτίου

Δημοσιεύτηκε την 25η Μαρτίου 2024 στο δημοφιλές φιλολογικό ηλεκτρ. περιοδικό literature

Ποιός τὴν Ἑλλάδα ἄτιμη ἔχει καρδιὰ νὰ βρίσῃ,
καὶ στοῦ σταδίου τὴν ἀρχὴ τὸ θάρρος του ποιός χάνει ;
Τὸν πρόλογο τοῦ δράματος μὴ παίρνετε γιὰ λύσι,
μηδὲ γιὰ πτῶσι γλίστρημα, ποὺ πτῶσι προλαμβάνει !

Το θέμα των παρελάσεων απασχολεί την σύγχρονη νεοελληνική και εθνο-αποδομητική επικαιρότητα, κυρίως σαν ένα αναχρονιστικό υπόλειμμα αλλοτινών καιρών και αντιλήψεων, που πρέπει να καταργηθούν. Είτε διότι (δήθεν) υπενθυμίζουν ολοκληρωτικές και στρατοκρατικές νοοτροπίες, είτε διότι είναι παράταιρες με το μοντέρνο πνεύμα του ελλαδικού συβαριτισμού. Ο πατριωτικός αντίλογος χρησιμοποιεί εθνοκεντρικά επιχειρήματα, που ομοίως δεν εμπνέουν την σύγχρονη ελληνική κοινωνία. Αφ’ ενός μεν διότι αυτή έχει βιώσει ασυνήθιστα μακρύ χρόνο σε συνθήκες ειρήνης ώστε να ξεχάσει το «αίμα» που απαιτήθηκε για να τις εξασφαλίσει. Αφ’ ετέρου διότι ο πολίτης έχει απο-κοινωνικοποιηθεί μέσα στην μοναξιά και την μοναχικότητα που επιβάλλει ο σύγχρονος τεχνολογικός τρόπος εξατομικευμένης καθημερινότητας.

Περισσότερα

Αφιέρωμα στην Αγλαΐα Προβελεγίου*

Δημοσιεύτηκε την 19η Ιανουαρίου 2024 στο δημοφιλές φιλολογικό ηλεκτρ. περιοδικό literature

Κ’ ἡ ποίησή μου ἐν ὅσῳ ζῇ
θὰ ζήσῃ κ’ ἡ ἐνθύμησή σου
μὲσ στῇς καρδιαὶς μ’ αὐτὴν μαζί.

Λένε πως πίσω από κάθε μεγάλο άνδρα υπάρχει μια ηγερία, μια γυναικεία παρουσία, που άλλοτε τον υποστηρίζει, άλλοτε τον κινητ(ρ)οποιεί έστω και έμμεσα, άλλοτε πάλι τον εμπνέει στις πράξεις του και στο δημιουργικό του έργο. Διότι, όπως και να το κάνουμε, το αποτύπωμα κάθε άνδρα στο πέρασμά του από την φαινομενικά μάταιη τούτη ζωή έχει ως μονάδα μέτρησης το δημιούργημά του. Αυτό τουλάχιστον πιστεύω ακράδαντα εγώ και αυτό προσπαθώ να προσμετρήσω σε προσωπικό επίπεδο.

Περισσότερα

Ο Φιλόσοφος και ο Τραγουδιστής

Δημοσιεύτηκε την 1η Ιουλίου 2023 στο έγκριτο φιλολογικό ηλεκτρ. περιοδικό ο αναγνώστης
Αναδημοσιεύτηκε την 18η Ιουλίου 2023 στην τοπική ηλεκτρ. εφημερίδα της Σίφνου kaipoutheos.gr

Οἱ πόθοι δέν προφθάνονται μέ χέρια σταυρωμένα·
μένουν αἰώνια ὄνειρα μέσ’ στήν καρδιά θαμμένα.
Ἐργάζου καί κοπίαζε ! ἡ ἐργασία μόνη
στούς πόθους σῶμα καί ψυχή νά δώσῃ κατορθόνει !

Οι δόκιμοι χαρακτηρισμοί του υπότιτλου για τους δύο Σίφνιους ποιητές δεν είναι δικοί μου. Ανήκουν στον δικηγόρο και ποιητή Αριστείδη Πρόκο, που εμφανίστηκε στο Σιφνέικο φιλολογικό προσκήνιο με πολλές υποσχέσεις την δεκαετία του 1930. Σύντομα όμως, το ίδιο αιφνίδια χάθηκε χωρίς να μοιραστεί ίσως τις πιο ενδιαφέρουσες από αυτές, όπως τα φιλολογικά μελετήματα που είχε προαναγγείλει (από όπου και οι χαρακτηρισμοί, στον Γρυπάρη επιφυλάσσει αυτόν του «Ποιητή»).

Περισσότερα